Bayram Namazı Nasıl Kılınır?
Bayram namazının her iki rek’atindeki üçer adet fazla tekbirlere “zevâid tekbirleri” denir. Vâcip olan bu tekbirler, birinci rek‘atte kırâatten önce, ikinci rek‘atte kırâatten sonra alınır.
Bayram namazı şöyle kılınır:
“Niyet ettim Allah rızası için bayram namazı kılmaya, uydum imama” diye kalben niyet edip Allâhü Ekber diyerek iftitâh tekbiri alın-dıktan sonra eller bağlanır ve “Sübhâneke”den sonra imâm sesli, cemâat sessiz “Allâhü ekber” diyerek ellerini kulaklarına kaldırır ve yanlara salınır; yine eller kaldırılarak ikinci tekbir alır ve eller yanlara salınır; üçüncü tekbir alınınca eller bağlanır. İmam açıktan Fâtiha ve bir sûre veya üç âyet okur, cemâat dinler. Rükû ve secdeden sonra da ikinci rek‘ate kalkılır.
İkinci rek‘atte imâm önce Fâtiha sonra bir sûre veya üç âyet okur. Sonra birinci rek‘atin başında alınan tekbirler bu kere kırâatın sonunda üç defa alınır ve eller hep yanlara salınır, dördüncü tekbir ile rükûa gidilir ve namaz tamamlanır.
Kısa açıklama unutmamanız için Formül: iki salla bir bağla, üç salla bir eğil
Uzunca anlatim:
1. Rekatın Kılınışı
Namaz Başlangıcı (Niyet)
Niyet Edilir
Abdest alınıp, ayakta olarak kıbleye dönülür. Ayakların arası dört parmak açıklıkta olur.
Kadınlar, vücûdun şekli belli olmayacak şekilde, tepeden tırnağa kadar örtünür. Yalnız eller ve yüz açık kalır.
Ellerini kol ağzından dışarı çıkarmaz. Namazda, kadınlar için en iyi örtülü olmanın en kolay şekli, ellerini de örtecek geniş bir başörtüsü ve ayaklarını da örtecek, geniş ve uzun bir etektir.
Önce "Niyet ettim Allah rızası için (Ramazan / Kurban ) Bayramının Namazını kılmaya, Uydum hazır olan imama"diyerek niyet edilir.
Tekbir Alınır
"Allahü ekber" diyerek iftitâh tekbîri alınır.
Erkekler tekbîr alırken; ellerin içi kıbleye karşı ve parmak araları normal açıklıkta bulunur. Eller kulak hizasına kaldırılır.
Kadınlar tekbîr alırken; ellerinin içi kıbleye karşı, parmak araları normal açıklıkta ve parmak uçları omuz hizâsına gelecek şekilde ellerini yukarıya kaldırırlar.
Kıyam
Tekbîrden sonra eller bağlanır. Kıyamda yani ayakta iken secde edilecek yere bakılır.
Erkekler sağ elin avucu, sol elin üzerinde ve sağ elin baş ve küçük parmağı sol elin bileğini kavramış olarak ellerini göbek altında bağlarlar.
Kadınlar Sağ el sol elin üzerinde olacak şekilde ellerini göğüs üstüne koyarlar. Erkeklerde olduğu gibi sağ elin parmakları ile sol elin bileğini kavramazlar. Elleri baş örtüsünün altında tutmaya çalışmalıdır.
Eller bu şekilde bağlantıktan sonra, Ayakta sırasıyla;
- Sübhâneke okunur,
Bundan sonra üç kere Tekbir alınır. Tekbirlerin alınışı şöyledir :
(1) Birinci Tekbir Alınır
İmam yüksek sesle, cemaat da onun pesinden gizlice "Allahü ekber" diyerek (iftitah tekbirinde oldugu gibi) ellerini yukariya kaldirir.
Eller Yana Salınır
"Allahü ekber" dedikten sonra eller yana salınır.
(2) İkinci Tekbir Alınır
İmam yüksek sesle, cemaat da onun pesinden gizlice "Allahü ekber" diyerek (iftitah tekbirinde oldugu gibi) ellerini yukariya kaldirir.
Eller Yana Salınır
"Allahü ekber" dedikten sonra eller yana salınır.
(3) Üçüncü Tekbir Alınır
İmam yüksek sesle, cemaat da onun pesinden gizlice "Allahü ekber" diyerek (iftitah tekbirinde oldugu gibi) ellerini yukariya kaldirir.
Eller Bağlanır
Eller Bağlanır
"Allahü ekber" dedikten sonra eller yana salınmadan bağlanır.
Bundan sonra imam, gizlice Eûzü Besmele der, açıktan,
Fâtiha Sûresi ve bir Zamm-ı Sûre okur. Meselâ; İnnâ a’taynâ... okunur.
(Zamm-ı sûre, namazda okunan sûrelere denir.)
(Cemaat bir şey okumaz, İmamı dinler)
Rükû
"Allahü ekber" diyerek rükü’a varılır yani bel doksan derece eğilir.
Burada üç defa Sübhâne rabbiye'l-azîm denilir.
Rükü'da iken ayakların üzerine bakılır.
Erkekler rükü’da, parmaklarını açıp, dizlerin üstüne kor. Sırtını ve başını düz tutar. Bacaklarını ve kollarını dik tutarlar.
Kadınlar rükûda, sırtını ve başını, bacaklarını, kollarını dik tutmaz. Sırtlarını biraz meyilli tutarak erkeklerden daha az eğilirler. Ellerini parmaklarını açmayarak dizleri üzerine koyarlar ve dizlerini biraz bükük bulundururlar.
Doğrulurken
Rükû'da üç defa Sübhâne rabbiye'l-azîm dedikten sonra, doğrulurken "Semiallahü limen hamideh" diyerek rükü'dan kalkılır ve tam doğrulunca da ayakta Rabbenâ leke'l-hamd denilir.
Secdeye Varılır
Sonra, "Allahü ekber" diyerek secdeye varılır.
Secdeye inerken önce dizler, sonra eller, daha sonra da burun ve alın yere konur. Secdede baş iki elin arasında ve hizâsında bulunur. El parmakları birbirine bitişiktir. Secdede iken ayaklar kaldırılmaz. Secdede gözler kapalı olmaz. Burada üç kere Sübhâne rabbiye'l-a'lâ denilir.
Erkekler, secdede dirseklerini yanlarından uzak, kollarını yerden kalkık bulundururlar. Ayaklar, parmaklar üzerine dik tutulur ve parmak uçları kıbleye gelecek şekilde yere konur.
Kadınlar, secdede kollarını yanlarına bitişik hâlde bulundururlar.Ayaklar bitişik olarak parmaklar üzerine dik tutulur ve parmak uçları kıbleye gelecek şekilde kıvrılarak yere konur.
Not: Secde süresince ayakların her ikisinin de yerden kesilmesi namazı bozar. Ancak bir rükün yerine getirilinceye kadar ayakların ikisi veya biri yerde olursa namaz geçerlidir. Buna göre az da olsa ayaklardan ikisi ya da biri secde anında yere değmişse namaz olur. Fakat secde boyunca ayaklardan biri bile yere hiç değmediyse namaz olmaz.
Oturulur (Teşehhüd)
"Allahü ekber" diyerek başını secdeden kaldırıp diz üstü oturulur.
Otururken, parmaklar dizlerin hizâsına gelecek şekilde eller uylukların üzerine konur ve kucağa bakılır.
Burada Sübhânallah diyecek kadar kısa bir an oturulur.
Erkekler bu oturuşta, sol ayağını yere yayarak onun üzerine oturur, sağ ayak, parmakları kıbleye yönelmiş durumda dik tutulur.
Kadınlar ise, ayaklarını yatık olarak sağ tarafına çıkarır ve öylece otururlar.
Tekrar Secdeye Varılır
Tekrar, "Allahü ekber" diyerek secdeye varılır.
Burada üç kere Sübhâne rabbiye'l-a'lâ denilir.
2. Rekatın Kılınışı
Kıyama Durulur
"Allahü ekber" deyip ayağa kalktıktan sonra ikinci rekat başlamış olur.
Ayağa kalkınca elleri bağlayıp "Besmele" çekilir.
Fâtiha Sûresi okunur, (Ardından 'Âmin' denir.)
-Zamm-ı sûre okunur. Meselâ, Kul hüvallâhü ehad... okunur.
(Zamm-ı sûre, namazda okunan sûrelere denir.)
(Cemaat bir şey okumaz, İmamı dinler)
Sonra (birinci rek’atta oldugu gibi) üç kere daha tekbir alir , üçüncü tekbirden sonra eller baglanmadan, dördüncü tekbir ile rükua varilir, sonra da secdeler yapilarak oturulur
(1) Birinci Tekbir Alınır
İmam yüksek sesle, cemaat da onun pesinden gizlice "Allahü ekber" diyerek (iftitah tekbirinde oldugu gibi) ellerini yukariya kaldirir.
Eller Yana Salınır
"Allahü ekber" dedikten sonra eller yana salınır.
(2) İkinci Tekbir Alınır
İmam yüksek sesle, cemaat da onun pesinden gizlice "Allahü ekber" diyerek (iftitah tekbirinde oldugu gibi) ellerini yukariya kaldirir.
Eller Yana Salınır
"Allahü ekber" dedikten sonra eller yana salınır.
(3) Üçüncü Tekbir Alınır
İmam yüksek sesle, cemaat da onun pesinden gizlice "Allahü ekber" diyerek (iftitah tekbirinde oldugu gibi) ellerini yukariya kaldirir.
Eller Yana Salınır
"Allahü ekber" dedikten sonra eller yana salınır.
(4) Dördüncü Tekbir Alınır
İmam dördüncü kez "Allahü ekber" dediğinde Rükü’a varılır.
Rükû
"Allahü ekber" diyerek rükü’a varılır yani bel doksan derece eğilir.
Burada üç defa Sübhâne rabbiye'l-azîm denilir.
Doğrulurken
Rükû'da üç defa Sübhâne rabbiye'l-azîm dedikten sonra, doğrulurken "Semiallahü limen hamideh" diyerek rükü'dan kalkılır ve tam doğrulunca da ayakta Rabbenâ leke'l-hamd denilir.
Secdeye Varılır
Sonra, "Allahü ekber" diyerek secdeye varılır.
Secdeye inerken önce dizler, sonra eller, daha sonra da burun ve alın yere konur. Secdede baş iki elin arasında ve hizâsında bulunur. El parmakları birbirine bitişiktir. Secdede iken ayaklar kaldırılmaz. Secdede gözler kapalı olmaz. Burada üç kere Sübhâne rabbiye'l-a'lâ denilir.
Oturulur (Teşehhüd)
"Allahü ekber" diyerek başını secdeden kaldırıp diz üstü oturulur.
Tekrar Secdeye Varılır
Tekrar, "Allahü ekber" diyerek secdeye varılır.
Burada üç kere Sübhâne rabbiye'l-a'lâ denilir.
Tahiyyata Oturulur
"Allahü ekber" diyerek başını secdeden kaldırıp diz üstü oturulur.
Oturunca;
- Ettehiyyâtü okunur,
- Allâhümme Salli okunur,
- Allâhümme Bârik okunur,
-Rabbenâ duaları "Rabbenâ Âtina" ve "Rabbenâğfirlî" okunur.
Selam Verme
Dualar bitince yüzümüzü önce sağ tarafa çevirerek Es-selâmü aleyküm ve rahmetullah deriz.
Selâm verirken omuzlara bakılır.
Sonra yüzümüzü sol tarafa çevirerek Es-selâmü aleyküm ve rahmetullah deriz.
Kar©glan Başağaçlı Raşit Tunca
