Pelet Nedir? Pelet Kullanım Alanları Nelerdir? Pelet Yakıtın Avantajları Nelerdir?
Pelet Nedir?
Biyokütle, dünyada dördüncü en büyük enerji kaynağını oluşturması yönüyle önemli bir enerji kaynağı konumundadır. Birçok gelişmiş ülke biyoenerjiyi geleceğin temel enerji kaynağı olarak görmektedir.
Biyokütle ısınma ve sanayi amaçlı yakma sistemlerinde kullanılabilir. Isınma amaçlı olarak yaygın olarak kullanılan kaynaklardan biri de peletlerdir.
Sözlük anlamı topak, yumak, silindir, misket olan pelet, yakıt olarak; her türlü odun, odun artığı, ormansal atık, tarımsal atık, endüstriyel atıkların kurutulup öğütülerek daha sonra yüksek basınçla preslenerek sıkıştırılması suretiyle yoğunluğu arttırılarak enerji elde maksadıyla kullanılan küçük parçalardır.
Pellet yakıtını odun pelleti (wood pellets) ve tarımsal atık pelleti (agripellets) olarak sınıflamak mümkündür. Yurt dışında bu ürünlerin üretimi, taşınması ve kullanılmasına yönelik standartlar oluşturulmuş olup ülkemizde henüz bu yönde bir standart mevcut değildir. Ayrıca bu ürünün kullanılması yurt dışında birçok ülke tarafından destek kapsamında değerlendirilmektedir.
Pelet Yakıtının Hammaddeleri Nelerdir?
Pelet küçük silindirik bir forma sahip olan genellikle 6-8-10 mm çapında ve 10-40 mm arasında uzunluğu olan, sıkıştırılmış; talaş, odun yongaları, ağaç kabuğu, ağaç dalları, ekinlerin sapları, fındık, ağaç diplerindeki kozalak gibi doğal ürün ve atıklardan elde edilen bir yakıt çeşididir.
Hammadde ve üretim teknikleri açısından farklılık göstermekle beraber odun ve türevi maddelerin pelet haline dönüştürülmesinde bağlayıcı madde kullanımı söz konusu değildir. Diğer birtakım hammaddelerde ise belli oranlarda yardımcı bağlayıcılar (melas, nişasta, bitkisel parafin, tall yağı, lignin, su gibi) kullanılmaktadır.
Hammadde olarak ağaç (sert ve yumuşak ağaçlar), odun, yonga, talaş, kabuk, dal, yaprak ve benzeri orman artıkları, sap-saman (buğday, arpa, çavdar, yulaf gibi), sap (ayçiçeği, mısır, pamuk, kolza gibi), kabuk-kılıf (kahve, soya, pirinç, yer fıstığı, fındık, ceviz …), meyve çekirdekleri, kağıt-mukavva vb. artığı ve çöpü, endüstriyel atıklar (prina gibi), inşaat atıkları kullanılabilmekte bu ürünlerin haricinde enerji ormancılığı ve enerji tarımı (switchgrass-dallı darı, miscanthus-fil çimeni gibi) kapsamında yetiştirilen bir çok üründe kullanılmaktadır. Pelet bir tek üründen imal edilebileceği gibi birkaç ürünün (talaş, sap, saman, prina, kömür tozu gibi) karıştırılması ile de elde edilebilir.
Pelet, biyokütle enerjisi yani yenilenebilir enerji kökenli bir yakıttır. Yerli doğal ürün ve atıklardan üretildiği için arz güvenliği yüksek olan bir kaynaktır.
Ekonomik bir yakıttır, doğalgaz ve petrol yakıtlarına gibi maliyeti direkt olarak dövizden etkilenmez.
Yakıldığında fosil yakıtlara göre daha az emisyon açığa çıkartır. Nemi alınarak yüksek basınçta sıkıştırıldığı için kül oranı %1 seviyelerindedir. Diğer bir ifadeyle; yaktığınız 1 ton peletten 10 kg civarında kül çıkmaktadır. Örneğin, kömürde kalitesine göre %20 – %50 aralığında kül-cüruf oluşmaktadır. Bununla birlikte, yanma sonucu oluşan kül doğal gübre olarak kullanılabilme imkânına sahiptir.
Yanma süresi ve sağladığı enerji olarak aynı miktarda ağaç odununa göre daha verimli bir yakıttır. Pelet yakma sistemleri tıpkı yoğuşmalı kombiler gibi üst düzey (%95) verimde çalışmaktadır, bu da en az yakıt ile en yüksek verimi almanızı sağlar.
Ağaç, atık malzemelerin toplanarak değirmenden geçirilmesi işlemi sonucunda küçük toz haline getirilir.Daha sonra bu toz halindeki ağaç atık malzemeleri fırında kurutularak nem oranı düşürülür.Kurutulan malzeme yüksek basınç altında preslenerek palet haline getirilir.Presten çıkan mamul soğutma işlemi uygulanır ve oradan da paketleme sonunda kullanıma hazır hale gelir.Bu işlemler uygulanması sonucunda aynı ağaç mamulün yanma ve enerji verimini artırılarak doğaya çevreye ekonomiye büyük katkı sağlamaktadır.
Pelet Yakıtından Nasıl Enerji Elde Edilir
Ağaç, atık malzemelerin toplanarak değirmenden geçirilmesi işlemi sonucunda küçük toz haline getirilir.Daha sonra bu toz halindeki ağaç atık malzemeleri fırında kurutularak nem oranı düşürülür.Kurutulan malzeme yüksek basınç altında preslenerek palet haline getirilir. Presten çıkan mamul soğutma işlemi uygulanır ve oradan da paketleme sonunda kullanıma hazır hale gelir. Bu işlemler uygulanması sonucunda aynı ağaç mamulün yanma ve enerji verimini 3-4 kata kadar artırılabilmektedir.
Bundan sonra pelet, doğal gaz kadar kontrollu yakılabilir. Yakılabildiği yerler; fındık sobaları, fındık kabuğu kullanılan fırınların sistemleri, pelet sobaları, pelet kazanlarıdır. Pelet sobalarının ısıtma kapasitesi 8,000 ile 90,000 Btu arasındadır. Evlerinizde, iş yerlerinizde, fabrikalarda, otellerde, pansiyonlarda, sitelerde, apartmanlarda, özel ve müstakil yerleşim birimlerinde, villalarda kısacası; ısı gerektiren tüm alanlarda pelet yakıtlarını kullanabilirsiniz.
Ülkemizde ormansal ve tarımsal atıklar işlenmeden direk olarak kazanlarda kullanılmaktadır fakat bu kullanım yöntemi verimli, ekonomik ve çevresel açıdan uygun değildir. Son yıllarda ülkemizde daha çok mdf talaşı, tarımsal atıklar ve prina (zeytin atığı) peletlenerek satılmakta ve kullanılmaktadır. Bunun sebebi üretim aşamasındaki kurutma maliyetlerinin yüksek olmasıdır. Ülkemizde mevcut olan yem makineleri bu üretim için kullanılmakta fakat üretim verimliliği ve ürün kalitesi düşük olmaktadır.
Pelet Nedir? Avantaları Nelerdir? Nerelerde Kullanılır?
Pelet nedir? Pelet avantajları nelerdir? Pelet nerelerde kullanılmaktadır? Pelet yakıtın ham maddeleri nelerdir? Pelet yakıtı çeşitleri nelerdir? Pelet yakıtın özellikleri nelerdir? Pelet yakıtından nasıl enerji elde edilmektedir? Pelet yakıtın faydaları nelerdir? Pelet hakkında merak ettiğiniz veya öğrenmek istediğiniz tüm sorularınızı sizler için cevaplandırıyoruz.
Pelet Nedir?
Pelet, ağaç kabuğu, ekin sapları, odun yongaları, talaş, badem, ceviz kabukları ve hatta atık kağıt gibi maddelerin öğütülmesi sonucunda elde edilmektedir. Pelet genellikle 6 ile 8 milimetre çapındadır. Uzunluğu ise 10 ile 11 milimetre civarındadır. Ayrıca pelet silindirik bir yapıya sahiptir. Pelet en doğal yakıtlardan bir tanesidir. Pelet yakıtı, sürdürülebilir bir kaynaktır. Pelet sayesinde fosil kaynaklı ithalatı azaltarak ülke ekonomisine katkı sağlanmaktadır.
Pelet yakıtın kullanılması sonucunda atık miktarı oldukça az olmaktadır. Ayrıca kullanılması sonucunda zararlı egzoz emisyonlarının kabul sınırda olması avantaj sağlamaktadır. Pelet yakıtının farklı maddelerden üretilmesi nedeniyle bu özellikler ortaya çıkmaktadır.
Pelet, her çeşit endüstriyel ya da tarımsal atıkların kurutulup daha sonra öğütülmesi ile oluşturulmaktadır. Ancak öğütülen atıklar son olarak yüksek basınç altında sıkıştırılmaktadır. Kısacası pelet kurutma, öğütme ve sıkıştırma sonucunda oluşturulmaktadır.
Pelet Yakıtın Hammaddeleri Nelerdir?
Pelet yakıtının içerisinde talaş, ağaç dalları, ağaç kabuğu, ekinlerin sapları, fındık, ağaç dibindeki kozalaklar gibi atıklar yer almaktadır. Bunun yanı sıra peletteki diğer hammaddeler ise belirli oranlarda yardımcı bağlayıcılardır.
Pelet yakıtında hammadde olarak; yonga, kabuk, dal, talaş, odun, sert ve yumuşak ağaçlar, sap, saman, kabuk, meyve çekirdekleri, endüstriyel atıklar, kağıt, mukavva, inşaat atıkları gibi atıklar kullanılmaktadır. Pelet bir tek üründen elde edilebilir ama birkaç üründen de elde edilebilmektedir.
Pelet Çeşitleri Nelerdir?
Pelet çeşitleri kısaca şu şekildedir; odun pelet, alfaalfa pelet, atık pelet, talaş pelet, ayçiçeği sapı pelet, ot pelet, saman pelet, kömür karışımlı pelet, zeytin posası peletdir.
Pelet Kullanım Alanları Nelerdir?
Pelet, ısınma ve sanayi amaçlı kullanılmaktadır. Pelet yakıtını, aslında yaşantımızın pek çok alanında kullanabiliriz. Bunun yanı sıra evlerde, fabrikalarda, iş yerlerinde, pansiyonlarda, sitelerde, apartmanlarda, müstakil yerleşim yerlerinde ve aslında ısı gerektiren tüm alanlarda pelet yakıtı kullanmanız mümkündür.
Pelet ısınma Biyoenerji kaynaklarının içerisinde bulunmaktadır. Pelet ısınma sanayi amaçlı olarak da yaygın şekilde tercih edilmektedir. Pelet kısacası yaşantımız birçok alanında kullanım için uygundur.
Pelet Yakıtın Avantajları Nelerdir?
Pelet yakıtın avantajları arasında sürdürülebilir bir kaynak olması ilk sırada yer almaktadır. Bunun yanı sıra %100 oranında yerli öz kaynaklardan üretilmesi en önemli avantajlarından bir tanesidir.
Pelet yakıt sistemi sayesinde fosil yakıt ithalatının azaltılması sağlanır. Ayrıca ülke ekonomisine de büyük katkı sağlanmaktadır. Pelet yakıtın kullanılması, diğer yakıt sistemlerinin kullanılmasına oranla daha az tehlikelidir. Pelet yakıt aynı zamanda elektrik enerjisi üretiminde kullanılmaktadır. Ticari pelet üretimi sırasında ağaç kesilmemektedir. Pelet yakıt aynı zamanda orman atığını temizlemektedir. Bu yönü sayesinde kolay bir şekilde tutuşmaktadır.
Pelet yakıt sistemi, katı yakıtlı sistemler içerisinde en temiz yanma sistemine sahip olan sistemdir. Klasik olan katı yakıt sistemlerinde bacalardan yüksek oranda katran ruhu oluşmaktadır. Pelet yakıt sistemlerinde ise bu neredeyse yoktur. Pelet yakıt sistemi oduna oranla neredeyse daha az yer kaplamaktadır.
Pelet yakıt sistemlerinde odun pelet sistemleri ozon dostu olarak bilinmektedir. Bu yakıt sistemlerinde kömür gibi zehirlenme tehlikesi bulunmamaktadır. Pelet yakıt sistemlerinde kazan dairesinde tozlanma veya duman olma gibi bir durum yaşamazsınız. Elektrikler kesildiğinde ise kazan dairesine müdahale etmenize gerek yoktur.
Pelet ve Diğer Yakıtlar Arasındaki Farklar
Maksimum enerji yoğunluğu, az taşıma ve uygun depolama maliyeti peletlemenin sunmuş olduğu avantajlar arasında bulunmaktadır. Yakıt malzemesinin formu ve kompozisyonunun standardize edilmesi de peletlemenin en önemli avantajlarındadır. Bu avantajların sonucunda peletleme, evsel ve endüstriyel kullanım kazanlarında otomatik besleme sağlamaktadır.
Pelet ve diğer yakıtlar arasındaki en büyük farklardan bir tanesi de düşük kül oranıdır. Düşük kül oranından dolayı yakma sisteminin verimi maksimum seviyeye çıkar ve işletme maliyetleri azalır.
Isıl değeri, atık miktarı, nem, CO₂ Salınımı ve kütle yoğunluğu bakımından fark oluşturan pelet, diğer yakıtlara kıyasla her bakımdan avantajlıdır.
Peletin Özellikleri Nelerdir?
Pelet diğer fosil yakıtlara kıyasla çok ucuzdur. Pelet doğal gaz kadar kontrollü yakılma imkanı sunmaktadır. Pelet sobaları, pelet kazanları başta olmak üzere pelet, yaygın şekilde kullanım alanına sahiptir. 3,5 ton odun yerine 1 ton pelet tüm ısınma gereksinimlerini en iyi şekilde karşılamaktadır.
Peletin yoğunluğu ise 1000 kg/m3 ile 1100kg/m3 arası değişiklik göstermektedir. 1 ton pelet yakıldığı zaman 10 kg kül çıkar ve bacalarda kirlilik yaşanmaz. Taşınması fazlası ile kolay olan peletteki Nem %7 ile %12 arasındadır. Genel olarak 25 kg‘lık çuvallar içerisinde, rutubetsiz kapalı alanlarda depolanmalıdır.
Çevrenin ve doğanın korunması açısından önemli olan pelet en temiz yakıt larak ön plana çıkmaktadır. Kısacası pelet geleceğin yakıtıdır.
Kaynaklar
viagardenia
enerjibaba
Kar©glan Başağaçlı Raşit Tunca
